Performans değerlendirmesini gerçekleştirmek için, şirket personelinin potansiyelini gösteren bir dizi araç gereklidir. 9 kutulu yetenek matrisi en çok kullanılan araçlardan biridir, çünkü bu sayede çalışanların gelişim düzeyini, etkinliklerini ve performanslarını ve gelecekteki büyüme düzeylerini öğrenebilirsiniz.
Nedir?
Bu araç, bir şirketin iş gücünün yetenek gelişimini değerlendirmek için kullanılır. Üçe üç bloğa bölünmüş bir matristen oluşur. Performans veya performans ve potansiyel eksenlerindeki gelişim düzeylerine göre çalışanların konumlandırıldığı dokuz hücre bulunmaktadır. Eksenlerin her biri üç farklı kategoriye ayrılmıştır; düşük, orta ve yüksek.
Başvurduktan sonra, şirketin anahtarı olabilecek çalışanları görebilirsiniz. Daha büyük sorumluluk gerektiren pozisyonları doldurma potansiyelleri ve amaçlarına ulaşma söz konusu olduğunda yüksek performansları ile karakterize olma eğilimindedirler.
Daha önce bahsettiğimiz parametrelere göre çalışanların her birine bir blok atanacaktır. Bu sayede şirket, her çalışanın her bir gelişim ihtiyacına uyum sağlayabileceği görsel bir harita elde edebilecektir.
Yetenek matrisi 9 kutulu kontra avantajları
Başlıca avantajları arasında:
- Her bir çalışanı detaylı olarak analiz edebilmek.
- Her çalışanın ihtiyaçları bilindiği ve karşılandığı için İşveren Markasını geliştirir.
- İK departmanına ve yetenek yönetimine stratejik değer sağlar.
- Geliştirin çalışanlar ve astları arasındaki iletişim.
- Çalışanların gelişimlerini artırmak için neye ihtiyacı olduğunu bilin. Bu sayede kimin performansına yardımcı olacak bir gelişim planına ihtiyacı olduğunu detaylı olarak bilmek mümkün olacaktır.
- Her bir çalışanın performansını bilerek promosyonları kolaylaştırır.
- Her zaman aynı grupta kalacakları anlamına gelmediği için, işçilerin her birinin kaydettiği ilerlemeyi bilmek mümkün olacak, bu nedenle bazıları ilerleyecek ve diğerleri geri gidecek.
9 kutulu matrisin sonuçları
Yüksek Potansiyel – Yüksek Performans
Bu hücrede en çok öne çıkan çalışanları görebiliriz. Onların geleceğin iş liderliği, harika referansları, tam anlamıyla büyümekte olan ve büyük yeteneklere sahip insanlar olduğunu söyleyebiliriz.
Yüksek sorumluluk gerektiren pozisyonları geliştirmek için hala zamana ihtiyaç duymalarına rağmen, umut vericidirler, dolayısıyla takibe ihtiyaçları olacaktır.
Yüksek Potansiyel – Orta Performans
Bu grupta yer alan çalışanlar liderlik tutumlarına sahiptir, bu nedenle bir çalışma grubunu yönetmekte sorun yaşamazlar. Daha yüksek bir iş performansına ve daha büyük sorumluluklara sahip olmak için hala belirli becerileri geliştirmeleri gerekiyor.
Yüksek Potansiyel – Düşük Performans
Bu grupta, büyük büyüme potansiyeline sahip, ancak gösterdikleri performans düşük olan çalışanlar buluyoruz, bu nedenle nedenini bilmek hayati önem taşıyor. Bu durumların en yaygın sebepleri çalışanların motive olmaması, yaptıkları işin doğru olmaması veya şirket değerlerine uymamasıdır.
Zaman ve hazırlıkla, yüksek rütbeli pozisyonları ve büyük sorumlulukları yerine getirebilecekler.
Orta Potansiyel – Yüksek Performans
Bu grup, yüksek performansa sahip ve işbirliği yaptıkları projelerde önemli bir role sahip bir çalışan profili tipini ifade eder. Belirlenen hedeflere ulaşmak söz konusu olduğunda kilit bir parçadırlar, ancak liderlik işlerinde nitelik göstermezler.
Orta Potansiyel – Orta Performans
Bu grupta yer alan işçilerin geleceği parlaktır. Ortalamadalar ve potansiyelleri ile performansları dengeli olduğu için çalışanların çoğu ortalamaya ait.
Orta Potansiyel – Düşük Performans
Bu çalışanlar büyüme potansiyeline sahiptir, ancak yeterli performansa sahip değildir. İyileşmek için bir eğitim planına, iş değişikliğine veya motivasyonlarını teşvik eden unsurlara ve/veya eylemlere ihtiyaç duyabilirler.
Düşük Potansiyel – Yüksek Performans
Kapsamlı deneyime sahip işçilerdir, ancak ilgi göstermezler veya lider olma becerisine sahip değildirler. Belki de iş değiştirirlerse performanslarının oldukça düşeceği bir profil türüdür.
Büyük bir potansiyele sahip olmamalarına rağmen, üzerinde çalıştıkları projelerin herhangi birinde çok faydalı olan büyük efor kapasitelerine sahip çok verimli çalışanlardır. Performanslarının düşmemesi için motivasyonları korunmalıdır.
Düşük Potansiyel – Orta Performans
Bu tür çalışanlar, işlerinin gerektirdiği beklentileri karşılar, bu nedenle performansları yeterlidir. Bununla birlikte, liderlik rollerini işgal etmek için geliştirilebilecek nitelikler yoktur.
Bu değerlerin verilebilmesinin sebepleri örneğin; henüz işine alışmamış yeni bir çalışan, bu yüzden zamana ve eğitime ihtiyacı var. Ya da belki de uzun süredir şirkette olan ancak motivasyon eksikliği veya dış etkenler nedeniyle bir düşüş yaşayan bir çalışan.
Düşük Potansiyel – Düşük Performans
Ortalama ile karşılaştırıldığında, bu çalışan profili düşük potansiyel ve performans göstermektedir. Değerler ve felsefe açısından şirketle özdeşleşmiyor olabilirsiniz veya belki de işiniz göreve uygun değil. Bu tür profillere dikkat edilmelidir. Onlarla görüşmeler yapılmalı, ne düşündüklerini görmek için geri bildirim oluşturulmalı ve işçi ile birlikte acilen bir eğitim planı önerilmelidir.
